Učenici srpske škole iz Ljubljane posetili izložbu „Dva lica pirotskih ćilima“

Učenici Srpske dopunske škole iz Ljubljane, koje podučavaju nastavnice Svetlana Todorović, Jelena Stefanović i Maša Vukadinović posetili su nedavno izložbu „Dva lica pirotskih ćilima“, koja je bila postavljena u prostorijama Parohijskog doma u Ljubljani. Đaci su imali priliku da nauče nešto o srpskom ćimimarstvu.

Među 16 postavljenih ćilima iz Etnografskog muzeja iz Beograda (od ukupno 169 koliko ih muzej poseduje) učenici su birali najlepši ćilim. Oni su i kratkom intervjuu obrazlagali svoj izbor, a potom su na kreativnoj radionici pravili bukmarkere sa motivima pirotskih ćilima.

Organizatori ove divne izložbe bili su ambasada Republike Srbije i Srpska pravoslavna crkva u Ljubljani. Izložba je bila nesvakidašnje putovanje kroz vreme. Najstariji ćilim iz ove kolekcije je iz 1792. godine, znan je pod imenom „Ćilim na sofre“ i savremenik je mnogih važnih događanja koji su se te godine desili, kao na primer da su Srbi u Trstu dobili školu. Da je Zakonom o novcu osnovana Kovnica novca SAD i uspostavljen američki dolar ili da je francuska Nacionalna skupština objavila rat Habsburgovcima čime započinje prvi od francuskih revolucionarnih ratova, na koje se nastavljaju Napoleonovi (ratovi).

Da je u Parizu pogubljen drumski razbojnik Nikolas Žak Peletije, kao prva osoba u istoriji na kojoj je primenjena giljotina. Ubrzo nakon toga, sledeće godine, na isti način biće pogubljen i Luj XVI. Ruže d Lil je ispevao „Ratnu pesmu za Rajnsku armiju“ – buduću himnu „Marseljeza“. U Beču izlaze novine Slaveno-serbskija vjedomosti, čiji je pokretač bio Stefan Novaković, pod uticajem Dositeja Obradovića. Francuski Nacionalni konvent proklamovao ukidanje monarhije. Uspostavljena je Prva Francuska Republika. Postavljen kamen temeljac Bele kuće i održani drugi po redu izbori za predsednika SAD na kojima je kao jedini kandidat bio izabran dotadašnji predsednik Džordž Vašington.

Deset ćilima tkana su tokom 19. veka, a tri su iz tkačnica „za ženskinje“ koje su u 20. veku unapredile čuvenu geometrijsku šaru i uveli nove bodove za koje se inspiracija nalazi u ženskim časopisima i goblenima – mladić sa sokolom, papagaj i slično… Pirotski ćilimi predstavljaju jedinstveni susret sa Srbijom – ne samo sa tradicijom njenih rukotvorina i manufakturnog tekstila, već i sa samim duhom stanovnika južne Srbije i njihovim predstavama o lepom i skladnom koje su u više navrata, tokom svetskih izložbi, osvojili Evropu i pokazali se univerzalnim pogledom na lepotu upotrebnih predmeta. Izložba je ujedno bilo divno putovanje kroz istorijske događaje i okarakterisale znamenite osobe toga doga, kojih više nema. A pirotski ćilimi su i dalje u životu i ponosno odolevaju vremenu.