Na današnji dan rođen čuveni vojskovođa Živojin Mišić

Na današnji dan 1855. godine rođen je proslavljeni srpski vojskovođa Živojin Mišić u valjevskom selu Struganik ispod Maljena i Suvobora. Nosilac je najviših srpskih i stranih odlikovanja. Ušao je u istoriju rame uz rame sa najvećim svetskim vojskovođama. „Za 47 godina u oficirskoj uniformi ostao je nesalomiv, nikad spreman da se radi karijere saginje pred višim autoritetima, čak i kada su vladari bili u pitanju. Ono što je mislio to je i govorio, u šta su se uverili kralj Aleksandar Obrenović i kralj Aleksandar Karađorđević. Simbol naše pobede u Balkanskim i Prvom svetskom ratu, koji i danas Srbiji i srpskom narodu treba da predstavlja vodilju za budućnost. Ostao je upamćen, kako reče regent Aleksandar: „Kada su svi izgubili glavu jedino je vojvoda Mišić znao kako zaustaviti neprijatelja“. Takođe, ostao je upamćen kao nastavnik na Vojnoj akademiji, piše portalibris.rs

Učestvovao je u šest ratova, postepeno napredujući od čina narednika do najvišeg vojnog zvanja vojvode. Zahvaljujući vojnim uspesima, prvenstveno kao komandanta 1. srpske armije u Kolubarskoj bici i načelnika štaba Vrhovne komande za vreme proboja Solunskog fronta 1918. godine, njegovo ime našlo je svoje zasluženo mesto u udžbenicima vojne istorije širom sveta. Uprkos svojoj legendarnoj slavi, koja se širila daleko van granica Srbije, u narodu je ostao upamćen kao veoma skroman vojskovođa koji nikada nije zaboravio svoje seljačko poreklo.

Svoje školovanje započeo je u Ribnici, da bi osnovnu školu i prva dva razreda gimnazije završio u Kragujevcu. U Prvoj beogradskoj gimnaziji završava treći, četvrti i peti razred ali ne i celu gimanziju, pošto je pred kraj školovanja mobilisan. 1874. primljen je u 11. klasu Artiljerijske škole, preteče Vojne akademije. Svoja prva ratna iskustva vojvoda Mišić stiče kao artiljerijski pitomac tokom dva oslobodilačka rata protiv Turske 1876. i 1877–1878. „Već tada, a posebno posle neuspešnog srpsko-bugarskog rata 1885. godine, neumorno radi na podizanju spremnosti, ugleda i opremljenosti srpske vojske, znajući da se bez moderno organizovane i opremljene vojske ne može uspešno okončati borba za oslobođenje Srbije“ piše Vikipedia.

Pored Artiljerijske škole, završio je austrougarsku školu gađanja na Lajti u Bruku, kao i dve godine dugu pripremu za generalštabnu struku u srpskoj vojsci. Tokom karijere preuzimao je dužnosti komandanta bataljona, puka, brigade i divizije, bio je pomoćnik načelnika Glavnog generalštaba, a punih šest godina predavao je strategiju na Višoj školi Vojne akademije. U vojnim udžbenicima, uz Radomira Putnika, Stepu Stepanovića i Petra Bojovića, dobio je zasluge kao tvorac srpske vojne doktrine izrađujući planove za organizaciju, mobilizaciju, koncentraciju srpske vojske pred balkanske ratove, kao i strategiju za odbranu zemlje od austrougarske agresije. U periodu od 1898. do 1904. godine predavao je vojnu strategiju na Vojnoj akademiji, a nakon toga je služio pod komandom Radomira Putnika.

Bio je komandant 1. srpske armije, koja je tokom Kolubarske bitke izvojevala najveću srpsku pobedu u Prvom svetskom ratu. Trenutak u kom je Živojin Mišić preuzeo komandu nad iscrpljenim i demoralisanim vojnicima zapravo je trenutak u kom svi očekuju konačni slom srpskog vojnog napora. Povlačeći se protivno odlukama srpske vojne komande i na svoju ličnu odgovornost, Mišić je svojim vojnicima omogućio vreme za oporavak i konsolidaciju. Dana 3. decembra 1914. godine Mišić je svoju armiju poveo u kontraofanzivu, tokom koje je srpska vojska zarobila 43 hiljade austrougarskih vojnika i zaplenila preko 140 topova. Tri dana nakon Kolubarske bitke, Mišić dobio je čin vojvode. Prva srpska armija pod komandom vojvode Živojina Mišića odigrala je ključnu ulogu u zaštiti srpske vojske tokom njenog povlačenja preko Albanije na Jadransko more, preuzimajući na sebe najveći teret austrougarskih napada.

Živojin Mišić je kao načelnik štaba srpske Vrhovne komande učestvovao u trijumfu srpske vojske u Prvom svetskom ratu. Svojom smelošću, odlučnošću i hrabrošću, vojvoda Živojin Mišić je u saradnji sa srpskim i savezničkim komandantima izveo proboj Solunskog fronta. Ostavljajući savezničke trupe čak dvesta kilometara iza sebe, srpska vojska prinudila je bugarsku armiju na kapitulaciju, a zatim do nogu potukavši 11. nemačku armiju i zauzevši Niš, slomila dominaciju Centralnih sila na Balkanu.

Iz političkih razloga u dva navrata prevremeno je penzionisan. Prvi put posle  Majskog prevrata 1903. godine, a drugi nakon balkanskih ratova. „Vraćao se u aktivnu službu svaki put kada je Srbija bila u opasnosti uprkos doživljenim poniženjima, stavljajući se na raspolaganje uvek otadžbini, a ne nužno ljudima na vlasti“, naveo je portalibris.rs.

Umro je u Beogradu 20. januara 1921. godine. Sahranjen je na Novom groblju uz najviše vojne počasti.