U Cirihu po prvi put otvorena izložba „Agonija vaskrsenja” monahinje Marije iz Jasenovca

Srpsko rasejanje u poslednje vreme sve više govori o stradanju svoga naroda i počinjenom genocidu za vreme Drugog svetskog rata na teritoriji Nezavisne države Hrvatske kao i o logorima iz tog perioda, od kojih je najpoznatiji i najozloglašeniji bio Jasenovac. Sve više ima dostupunog materijala o toj temi i na drugim jezicima i organizuju se tribine, izložbe, prikazuju filmovi o stradanju srpskog naroda. U Francuskoj je došlo do velikog pomaka zahvaljujući udruženju Deca Jasenovca, gde će se ubuduće i u francuskim školama učiti o stradanju srpskog, hrvatskog i romskog naroda na prostoru nekadašnje NDH, a u Austriji se i preko humanitarnog udružeja Spoji saznalo dosta o Diani Budisavljević, koja je u Drugom svetskom ratu učestvovala u spavanju pretežno srpske dece iz ustaških logora.

Srpski institut u Cirihu organizovao je i organizovao je izložbu ikoničnih slika monahinje Marije na temu: „Agonija vaskrsenja – sozercanje lepote večnosti”. Ova izložba je otvorena u hramu Uspenja Presvete Bogorodice, na veliki praznik Vavedenje i moći će da se pogleda do 13. januara 2024., a potom i u ciriškom hramu Svete Trojice od 14. januara do kraja februara 2024. godine. Izložba je organizovana po blagoslovu vladike Andreja. Autor izložbe je monahinji Marije (Antić) iz manastira Rođenja Svetog Jovana Krstitelja u Jasenovcu, u Eparhiji pakračko-slavonskoj.

„Blagoslovom vladike Andreja, koji je počasni predsednik Srpskog instituta u Švajcarskoj, kao i vladike Jovana, episkopa pakračko-slavonskog, Institut je u saradnji sa crkvenom opštinom Cirih, hramova Sv. Trojice i Uspenja Presvete Bogorodice, Društvom Prosvjeta Švajcarske i Srpskim kulturnim savezom Švajcarske uspešno realizovao ovu izložbu”, istakli su organizatori.

Na samom otvaranju, gostima se obratila igumanija manastira Jasenovac – mati Serafima, najpre govoreći o istoriji stradalnog mesta Jasenovca, a zatim i o nastanku ikoničnih slika monahinje Marije. „Na specifičan način, koji odražava njen vrhunski umetnički talenat, ona oslikava agoniju ali i čednu radost vaskrsenja Novomučenika jasenovačkih, kao i svakodnevnicu manastirskog života. Spajaju se ikonopisačke tradicije sa nežnom ljubavlju jedne smerne monahinje koja sagledava lepotu večnosti u stradanju jasenovačkih Novomučenika. Njihova agonija stradanja i život današnjeg sestrinstva manastira u Jasenovcu brišu granice između Neba i Zemlje”, rečeno je o monahinji Mariji na otvaranju izložbe.

„U kulturno-umetničkom delu programa premijerno je izvedena kompozicija Dečja svita Rikarda Švarca, kompozitora koji je ovo delo napisao za svoju tadašnju 12-godišnju učenicu, kasnije čuvenu pijanistkinju i profesorku na beogradskom Fakultetu muzičke umetnosti Veru Veljkov – Medaković, supruge akademika dr Dejana Medakovića. Švarc je stradao 1941. u Jasenovcu. Mladi i ugledni pijanista Ivan Bašić, asistent prof. Konstantina Šerbakova na Univerzitetu umetnosti u Cirihu i saradnik Srpskog instituta u Švajcarskoj, maestralno je izveo ovu kompoziciju”, istaknuto je u Uspenskom hramu.

Takođe je nastupila i etno grupa hora Bogorodičin Uspenskog hrama, izvođenjem programa Tropar Jasenovačkim Novomučenicima, kao i izvedbom nekoliko izvornih pesama. Prisutnima se obratio i pesnik Milan Radivojević. On je svojim stihovima „opisao večnu poruku ikoničnih slika monahinje Marije”.

Ova izložba je do sada bila održana širom Srbije kao i u više država na Balkanu, u Rusiji, Slovačkoj i Australiji. Po prvi put se prikazuje u Švajcarskoj uz dvojezična tumačenja (na srpskom i nemačkom).

„Zaista, sva dosadašnja svjedočanstva su bila drugačija, ali ovo njeno svjedočanstvo nije ni nalik ostalima, ono je posebno. Ovdje je prisutno njeno viđenje u duhu, ali ne smrti i prolaznosti, nego u duhu Vaskrsenja. Jer sve što je naslikala ispunjeno je tim duhom Vaskrsenja. Jer je ona kroz raspeće i Vaskrsenje Hristovo sagledala stradanje jasenovačko” – deo je govora posvećenog otvaranju ove izložbe u Podgorici, koji je držao mitropolit Amfilohije Radović.