U nemačkom gradu Hale na univerzitetu Martin Luter u četvrtak uveče obeležena su dva izuzetno značajna jubileja u srpsko-nemačkim odnosima: 240 godina od boravka prosvetitelja i prvog srpskog ministra prosvete Dositeja Obradovića na ovom univerzitetu i 200 godina od dolaska reformatora srpskog jezika Vuka Stefanovića Karadžića u Nemačku. Ovu manifestaciju organizovala je Ambasada Republike Srbije u Berlinu.
Sadržaj programa činilo je svečano otvaranje izložbe „Vuk Stefanović Karadžić – Putešestvije po Srednjoj Nemačkoj”, koja govori o Vukovoj saradnji sa znamenitim ličnostima Nemačke, kao što su Johan Volfgang fon Gete, braća Grim, Fridrih Šiler i drugi. Izložba je nastala u saradnji Ambasade Republike Srbije u Berlinu, Vukove zadužbine iz Beograda i Seminara za slavistiku Univerziteta Martin Luter u Haleu. Drugi veliki deo programa bila je i svečana primopredaja biste Dositeja Obradovića Univerzitetu Martin Luter u Haleu, čiji je darodavac Srpska akademija nauka i umetnosti, koju je u ime Akademije uručio potpredsednik akademik Miodrag Marković, dok je inicijator događaja bila Ambasada Srbije u Berlinu.
Foto: Ambasada R. Srbije u Berlinu
Ambasadorka Republike Srbije u Saveznoj Republici Nemačkoj dr Snežana Janković otvorila je ovu manifestaciju. Ona je, obraćajući se prisutnima, istakla „da nas Dositejev i Vukov boravak u Nemačkoj i saradnja sa znamenitim Nemcima, Geteom, Šilerom, braćom Grim, Rankeom, Herderom i drugima, inspirišu i danas, dva veka kasnije, i podstiču da sa još većom energijom i entuzijazmom radimo na zbližavanju naših naroda i na jačanju kulturno-prosvetne saradnje između Srbije i Nemačke”. Istakavši centralni značaj Vuka i Dositeja za celokupnu srpsku kulturu i istoriju, kao i za afirmaciju srpske ali i južnoslovenske književnosti u Evropi i svetu, ona je ukazala da nas ove dve ličnosti povezuju kroz vekove i podsećaju da naši bilateralni odnosi sa Nemačkom, koji su kroz istoriju često stavljani pred teške izazove, sadrže i ovakvo bogatstvo kontakata, međusobnog razumevanja i želje za boljim upoznavanjem dvaju naroda i kultura. Ona je zahvalila svim srpskim i nemačkim institucijama na izuzetnoj saradnji, čiji je rezultat današnji jedinstven događaj, kojim u Nemačkoj slavimo dvojicu velikana srpske kulture.
Prisutnima su se ispred Univerziteta u Haleu obratili rektorka Univerziteta prof. dr Klaudija Beker, kao i autori izložbe profesorka slavistike dr Katrin Šlund i prof. Dirk Šal, direktor Centralne kustodije i Univerzitetskog arhiva. Oni su naglasili da je Univerzitet oduvek bio mesto okupljanja studenata iz raznih zemalja, te da im je čast što može da se podiči i činjenicom da su na njemu boravile i ovakve značajne ličnosti srpske kulture. Uručujući bistu Dositeja Obradovića u ime SANU, publici se obratio potpredsednik Akademije Miodrag Marković, koji je govorio o značaju Dositeja Obradovića za razvoj naučne misli i visokog školstva u Srbiji, kao i o recepciji njegovog dela među naučnicima u Nemačkoj.
Stručna predavanja su održali prof. dr Boško Suvajdžić, predsednik Skupštine Vukove zadužbine i autor izložbe „Vuk i Nemci” (koja se trenutno prikazuje na Univerzitetu Fridrih Šiler u Jeni), čijom ljubaznošću je Univerzitetu u Haleu ustupljen materijal za izložbu, kao i prof. dr Angela Rihter, profesorka u penziji Univerziteta u Haleu, koja je govorila na temu „Vuk Karadžić u Nemačkoj: individualna mobilnost i rani oblici (inter-) kulturne razmene”.
Foto: Ambasada R. Srbije u Berlinu
Posebnu vrednost ovoj izložbi daje činjenica da su arhivska dokumenta, fotografije, zapise i druga izložena artefakta ustupile brojne nemačke naučne i kulturne institucije, iz Jene, Lajpciga, Kasela, Vajmara, Getingena i drugih gradova, istaknuto je u Ambasadi Srbije u Berlinu.
Među mnogobrojnim posetiocima, ovom izuzetnom događaju su prisustvovali zvaničnici Grada Halea, profesori i studenti slavistike Univerziteta Martin Luter u Haleu, predstavnici šire akademske i naučne zajednice, predstavnici kulturnih i obrazovnih institucija iz Halea, kao i predstavnici srpskog rasejanja iz ovog grada i pokrajina Saksonija Anhalt i Saksonija.
Izložba „Vuk Stefanović Karadžić – Putešestvije po Srednjoj Nemačkoj” prikazivaće se na Univerzitetu Martin Luter u Haleu do 09. jula 2023. godine. U susret svečanom otvaranju izložbe, Univerzitet u Haleu je na predlog naše ambasade upisao ime Dositeja Obradovića u stalnu izložbenu postavku Univerziteta, svrstavajući ga tako među najznačajnije alumniste, od osnivanja Univerziteta do danas, prenela je Ambasada Srbije u Berlinu.
Bista Dositeja Obradovića, replika Pertra Ubavkića iz 1883. godine, svečano otkrivena na Univerzitetu u Haleu, 27.04.2023.
