Delegacije više zemalja juče su položile vence u nekadašnjem koncentracionom logoru Mauthauzen, povodom godišnjice oslobađanja ovog najvećeg nacističkog stratišta u Austriji. Tom prilikom položeni su venci na centralni spomenik ovog memorijalnog kompleksa, kao i na spomenik srpskim žrtvama.
Državni sekretar Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Republike Srbije Zoran Antić, predvodio je državnu ceremoniju obeležavanja 78. godišnjice od oslobođenja logora Mauthauzen. Centralna komemorativna svečanost održana je kod spomen-ploče Srbima umrlim u logorima Mauthauzena i spomenika Jugoslovenima palim u Drugom svetskom ratu. Ceremonijama su prisustvovali predstavnici Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, ambasador Republike Srbije u Republici Austriji Nebojša Rodić, generalni konzul Republike Srbije u Salcburgu Vera Vukićević, konzul Dejan Udovičić, pitomci Vojne akademije iz Beograda, predstavnici i studenti Kriminalističko- policijskog univerziteta, te predstavnici Udruženja logoraša Mauthauzen i drugih boračkih i udruženja za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije i srpske dijaspore koji žive u Austriji, među njima šef Predstavništva Republike Srpske u Austriji Mladen Filipović, kao i predsedik Saveza srpskog folklore u Austriji Aleksandar Stanković.
Foto: arhiva Ministrastvo za rad i Predstavništvo RS u Austriji
U okviru kompleksa nekadašnjeg logora smrti, kod centralnog spomenika na Apel placu održana je međunarodna komemorativna svečanost koja je počela čitanjem „Mauthauzen zakletve” na više jezika. Predstavnici više od pedeset delegacija iz celog sveta položili su vence i odali počast. Venci su položeni i odata je počast i na savezničkom vojnom groblju iz Prvog svetskog rata u selu Rajfenrdorf u blizini Mauthauzena, gde je sahranjeno između 7-8.000 srpskih vojnika, oficira i civila., koji su u jesen 1914. godine zarobljeni i odvedeni iz Srbije, i kroz koji će do 1918. godine proći oko 40.000 Srba, Rusa, Italijana i drugih naroda. U okviru groblja nalazi se i spomen kapela.
Istorijat
Logor smrti u Mauthauzenu predstavlja jedno od najvećih mesta stradanja u okupiranoj Evropi tokom Drugog svetskog rata. Dana 8. avgusta 1938, samo nekoliko nedelja nakon nacističke okupacije Austrije, zatvorenici iz logora u Dahauu, koncentracionog logora u blizini Minhena, prebačeni su u austrijski grad Mauthauzen, u blizini Linca. Koncentracioni logor u Mathauzenu bio je poznat kao središnji logor za ukupno 49 drugih logora koji su se nalazili na teritoriji okupirane Austrije. Između 8. avgusta 1938. i 5. maja 1945. godine, oko 195. 000 osoba, muškaraca i žena, bili su zatočeni u tim logorima koji su predstavljali mesta užasnog stradanja ljudi, njihovog mučenja i likvidacije. Koncentracioni logor u Mauthauzenu oslobođen je 5. maja 1945. godine od strane jedinica sovjetske Crvene Armije. Suđenja za počinjene zločine u Mauthauzenu odigrala su se početkom 1946. godine. 1947. godine, sovjetske vojne vlasti zvanično su predale lokalitet nekadašnjeg koncentracionog logora u Mauthauzenu Republici Austriji. 1949. godine ustanovljen je Državni muzej u Mauthauzenu i iste godine otpočeto je sa podizanjem nacionalnih memorijala.
Pored logora smrti koji se nalazio u samom mestu Mauthauzen, logori su postojali i u brojnim drugim naseljenim mestima poput Gusena, Ebenzea, Melka i drugih. Nakon okončanja Drugog svetskog rata, sva stratišta u okviru sistema koncentracionog logora u Mauthauzenu proglašena su zvaničnim memorijalima. Tako je 3. maja 1970. godine austrijski savezni kancelar Bruno Krajski svečano otvorio središnju muzejsku postavku posvećenu tragičnim događajima i žrtvama koncentracionog logora u Mathauzenu.
Izvor: Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja i medijski portal Rasejanje.info
