Princ Aleksandar i princeza Katarina sa Ordenima Nikole Tesle 
Dobrica Ćosić
Dvadeset devetog decembra navršiće se sto godina od rođenja Dobrice Ćosića, jednog od najvećih srpskih pisaca. Za njega su prijatelji i poznanici govorili da je „otac srpske nacije”, da je Čarapan, partizan iz Velike Drenove kod Trstenika, da je Šumadinac velikog srca i da je bivši predsednik države, koju smo zvali SRJ.
Ova država Savezna Republika Jugoslavije bila je ostatak od Kraljevine Jugoslavije i od SFRJ, koje smo doživljavali kao zemlju svih Srba na Balkanu. I kao što bi Dorbica rekao, mi smo sve ratne pobede gubili u miru, tako smo i Jugoslaviju izgubili. Dobrica Ćosić je jedan od poslednjih Šumadinaca, srpskim narodom vladaju neki drugi Srbi.
Taj geopolitički-prostor u kome je rođen i odrastao naš „otac nacije” Šumadija, prostire se između dve Morave, od Kruševca, Kragujevca i Aranđelovca, preko Mladenovca i Smedereva do Gornjeg Milanovca i Čačka, pripada centralnoj Srbiji. Njegovi bregoviti šumarci i pitome planine, široke modre reke Morave, zeleni pašnjaci i banje, zavičaj su naroda za šajkačama na glavama i bridž pantalonama na nogama. To su Šumadinci, pravi ljudi Srbije.
Banatske Lale su lagane i bezbrižne osobe, Beograđani brzi i nervozni, Piroćanci štedljivi i veseli, Istočnjaci radni i paradni, a izbeglice glasni i preglasni ljudi. Oni vole zabavu i šalu, a posebno srpsku estradu. U politici su najaktivniji Beograđani i izbeglice. Šumadinci su gotovo nečujni.
Šumadinci danas su aktivni, smeli ljudi velikog srca. Poznati su po svojoj veseloj naravi, koja je opevana u pesmi „Šu, šu Šumadijo”, koju izvodi Olivera Katarina. Moravci su većinom seoski ljudi, koji su navikli na težak rad. Veoma su ponosni na svoj kraj, pa često od njih možete čuti da je Šumadija srce Srbije, ili da je Šumadija pravo lice Srbije. Pevaju joj narodnu pesmu „Šumadijo, ko bi tebe ostavio”.
Šumadinci primećuju da ima ljudi koji govore da su bolji Srbi i pravoslavci od njih. Oni im odgovaraju da su na svojoj zemlji Srbiji i ne treba nikome da dokazuju da su bolju Srbi i bolji pravoslavci. Oni srpstvo i pravoslavlje žive!
Režiser Radoš Bajić iz sela iz kog je potekao Dobrica Ćosić, ponajbolje je u tv romanu „Selo gori, a baba se češlja” opisao Šumadince kao ljude koji se žestoko šale, prvo na svoj, a potom i na tuđ račun.
Ne zaboravimo, Šumadinci su sjajni domaćini. Vole da goste i prave velika porodična veselja. Obožavaju porodične slave i narodne sabore, od kojih su najpoznatiji oni u porti crkve Svetoga Lazara u Kruševcu i u manastiru Ljubostinja kod Trstenika.
Pravi ljudi Srbije, Šumadinci i Moravci su izrazito patrijarhalni i porodični ljudi. Poštuju tradiciju svojih predaka, a naročito onu borbenu i junačku. Šumadinci su celi srpski narod dizali dva puta na ustanak protiv Turaka i proterali ih sa srpskih zemalja u Balkanskim ratovima.
Bili su junaci Prvog svetskog rata, kao vojska u svinjskim opancima, koja je savladala monarhističku germansku armiju. U Drugom svetskom ratu su dali najveće žrtve, počev od streljanja đaka u Kragujevcu, do strašne borbe protiv fašista za ranjenike na reci Sutjesci.
U Trećem svetskom ratu, ako tako možemo da nazovemo strašno bombardovanje NATO snaga Srbije i Crne Gore, Šumadija i Šumadinci su opet najviše stradali. Bombardovani su im domovi, putevi, pruge, autobusi i vozovi sa putnicima. Šumadinci su i to zlo nadvisili. Oni vole život, umeju da ga žive i zato svoje ratne traume preboljevaju narastanjem novih potomaka i izgradnjom nove Šumadije.
