Danas obeležavamo godišnjicu rođenja Vilhelmine Mine Karadžić, koja je 12. jula 1828. godine, rođena u Beču, na Petrovdan, kao sedmo dete Ane Kraus i Vuka Stefanovića Karadžića. Malo je poznato da je Mina, uz Katarinu Ivanović, naša prva slikarka, prevodilac i književnica. Kao očev sekretar, vodila je celokupnu prepisku i Vukovu korespodenciju sa preko 300 istaknutih ličnosti iz sveta umetnosti, kulture i politike u 19. veku.
Prevodila je srpske narodne umotvorina na nemački jezik i gradila mostove saradnje i prijateljstva između dva naroda. Sarađivala je sa Jernejom Kopitarem, Braćom Grim, Geteom, istoričarem Rankeom, Brankom Radičevićem, Đurom Daničićem, Njegošem, Milošem Obrenovićem, Milicom Stojadinović Srpkinjom, Augustom Franklom, koji joj je posvetio pesmu, videvši je kako vodi kolo u srpskoj narodnoj nošnji, na Svetosavskom balu, u Beču, 1847. godine. Ostavila je izuzetan trag u našoj kulturnoj, jezičkoj i istorijskoj baštini, o čemu svedoči i njen Spomenar, koji ima dokumentarni karakter.
Austrijsko-srpsko kulturno društvo Vilhelmina Mina Karadžić postavilo joj je u znak zahvalnosti za sve zasluge, na polju očuvanja srpskog nacionalnog i kulturnog identiteta, spomen-ploču na Vidovdan, 28. juna 2021. godine, u trećem bečkom okrugu, pored biste Vuka Karadžića, u ulici Rasumowskygasse 22. Povodom 190 godina od njenog rođenja, prof. Svetlana Matić joj je posvetila knjigu epistolarnih pisama „Pevam danju, pevam noću-Pisma Mini Karadžić”, koju je Dragica Šreder iz Hildena, prevela na nemački jezik.
Povodom 195 godina od Mininog rođenja, prof. Svetlana Matić i dizajner Dušan Borisavljević su priredili izložbu, koja je prikazana u Beču, u Konzulatu Republike Srbije i u Sremskim Karlovcima, u Kući Branka Radičevića. Izložba putuje ka Beogradu, koga je Mina izuzetno volela i u kome je, nažalost, kratko živela, sa svojim suprugom Aleksom Vukomanovićem, sestrićem kneginje Ljubice i sinom Jankom. U Biblioteci grada Beograda, izložbu će svečano otvoriti gospođa Jasmina Ninkov, direktorka, u ponedeljak, 17. jula 2023. godine, u 19 sati. Osim autorke, u muzičkom delu programa, nastupiće naša nacionalna diva Bilja Krstić i Radionica Bistrik. Nakon Beograda, izložbu će svečano otvoriti Žaklina Nikolić, direktorka, u Biblioteci Centar za kulturu u Kladovu, 31. jula u 19 časova. Dobro nam došli!
Izvor: ASKD Vilhelmina Mina Karadžić
